Στις αρχές του 21ου αιώνα το όραμα για την αναβίωση της Βιβλιοθήκης της Αλεξανδρείας γίνεται οριστικά πραγματικότητα, χάρις στα πολιτιστικά σχέδια της UNESCO. Μετά από 2000 περίπου χρόνια από την καταστροφή της Βιβλιοθήκης της Αλεξανδρείας κατά την πυρκαγιά του λιμανιού, το έτος 2000, η Βιβλιοθήκη αναγεννάται από την τέφρα της. Το παγκόσμιο αυτό γεγονός έρχεται να επαληθεύσει ότι η μεγάλη ιδέα που οδήγησε στην ίδρυση της Βιβλιοθήκης της Αλεξανδρείας υπόφωσκε, οδηγώντας την σύγχρονη ανθρωπότητα στην επαναβίωσή της. Η Βιβλιοθήκη της Αλεξανδρείας παραδόθηκε προς λειτουργία προκειμένου να συναντήσει την σύγχρονη παγκόσμια γνώση με την γραμματεία των χρόνων του Μεγάλου Αλεξάνδρου, σε μια χρονική περίοδο κατά την οποία η επιστήμη καλείται να ισορροπήσει την τεχνολογία της ανάπτυξης προς τα ανθρώπινα ιδεώδη.
Η Βιβλιοθήκη θεωρείται το δεύτερο θαύμα της Αλεξανδρείας. Η σύγχρονη εκδοχή της θρυλικής Βιβλιοθήκης της αρχαιότητος είναι φόρος τιμής στον ανθρώπινο πολιτισμό. Βρίσκεται κοντά στην τοποθεσία της αρχαίας Βιβλιοθήκης, με θέα τη Μεσόγειο, το μεγαλύτερο δε μέρος της βρίσκεται κάτω από τη στάθμη της θάλασσας. Καταλαμβάνει συνολική έκταση 40.000 τετρ. μέτρων, έχει 13 ορόφους, στεγάζει οκτώ εκατομμύρια τόμους, διαθέτει 3.500 θέσεις για τους αναγνώστες, ενώ το προσωπικό αριθμεί 578 άτομα.
Από το 2000, οπότε άρχισε να λειτουργεί, η Νέα Βιβλιοθήκη της Αλεξανδρείας παρέχει στην παγκόσμια ακαδημαϊκή κοινότητα και σε κάθε ενδιαφερόμενο τη δυνατότητα πρόσβασης σε μοναδικές συλλογές γνώσης πάνω σε θέματα αρχαίων και μεσαιωνικών πολιτισμών, καθώς και σύγχρονων επιστημών, και προσφέρει τα μέσα για κοινωνικές και οικονομικές μελέτες σε τοπικό, διεθνές και παγκόσμιο επίπεδο.
Η ανασύσταση της Αλεξανδρινής Βιβλιοθήκης, λοιπόν, υπό την αιγίδα της UNESCO, και η έναρξη της λειτουργίας της ήταν φυσικό να χαιρετιστούν μ’ ενθουσιασμόν από τους ανθρώπους όλου του κόσμου• όχι μόνον επειδή υπενθυμίζουν το κλέος της πρώτης εκείνης ιστορικής συναγωγής της ανθρώπινης γνώσεως, που είχε ως συνέπειαν την διάσωση του ελληνικού και, γενικώτερα, του κλασσικού πολιτισμού, αλλά και επειδή διαιωνίζουν, έστω και υπό μορφήν ανανεωμένη, το πρότυπο της μεθόδου συγκεντρώσεως του γνωστικού υλικού και της περαιτέρω αξιοποιήσεώς του με την έρευνα.
Παρά τις επαναστατικές αλλαγές που έχουν στο μεταξύ επέλθει, που συμβάλλουν στην ευχερέστερη και πληρέστερη διεύρυνση του γνωστικού ορίζοντος του σημερινού χρήστη, και των οποίων άφθονη, αν όχι αποκλειστική, γίνεται χρήση στο μορφωτικό αυτό ίδρυμα, η ανασύσταση της Βιβλιοθήκης εγέννησε κύμα ενθουσιασμού ανά τον κόσμο. Σε κάθε χώρα συνεστήθη και μία εταιρεία Φίλων της Νέας Αλεξανδρινής Βιβλιοθήκης, για την παροχή βοηθείας προς επίσπευση της ανεγέρσεως του κτηρίου της στην Αλεξάνδρεια και προς ταχύτερον εμπλουτισμό της. Η ιδέα ήταν αδιανόητο ν’ αφήσει ασυγκίνητο το ελληνικό πνευματικό κοινό που βλέπει ν’ αναγνωρίζεται, με τον τρόπο αυτόν, η καίρια συνεισφορά του ελληνικού πνεύματος στον παγκόσμιο πολιτισμό. Οι Φίλοι της Αλεξανδρινής Βιβλιοθήκης στην Ελλάδα, πέρα της φροντίδας των για εμπλουτισμό του νέου ιδρύματος, συμπαρίστανται σ’ αυτό με την εκ μέρους των δωρεά (α) ενός αγάλματος του εκπολιτιστή κοσμοκράτορος Μεγάλου Αλεξάνδρου, (β) ενός μνημείου που θα συμβολίζει τις ελληνιστικές του καταβολές, και (γ) μιας προτομής του Δημητρίου του Φαληρέως, πρώτου οραματιστή του αρχαίου αυτού ορθώματος, καθώς επίσης και με το σχεδιασμό και τη δημιουργία ενός Πολυγλωσσικού Θησαυρού.
